Bunkernummer
As1
Oud Bunkernummer
CA1
Lokatie
Astene
Toegankelijkheid
Bunker is gedynamiteerd en afgebroken. Dus niet meer van toepassing.
Aantal kamers
2 onderling niet verbonden kamers. Mitrailleurkamer met sas achteraan.
Aantal schietgaten
2
Type geschut
1 x AC en 1 x MI
Bijhorende vuurrichting
Westen - Zuidwesten
Origineel kadastraal perceel waarop de bunker werd gebouwd:
  • Astene, Sectie C, kadastrale perceel 338a (deels)
Meer details over de originele eigenaars en de aktes behorende bij deze bunker:
  • Voor de bouw van deze bunker werd een stuk perceel ingenomen dat behoorde bij de Leie. Het maakte namelijk deel uit van het gedempte stukje van de Leie waar op die locatie een ganse bocht was afgesneden, ook toen al.
  • Er zal ook geen sprake geweest zijn van erfdienstbaarheden omdat alles zal zijn kunnen verlopen via de bestaande trekweg.
Huidige kadastrale perceelnummers van deze bunker:
  • Het toenmalige perceel C338a bestaat heden kadastraal niet meer.
  • Het is het stukje van de originele Leie dat werd gedempt om de oude tak van de Leie af te koppelen van de huidige Leie.
  • Merkwaardig draagt dit heden ten dage nog altijd geen kadastraal nummer en zal dit dus allicht nog altijd staatseigendom zijn.

Oud plan met alle bunkers van TPG

Op dit uitgeknipte gedeelte van deze grote kaart zie je volledig Steunpunt Astene liggen. Men tekent wel degelijk As1 aan de noordkant van de Leie. het zal dus wel degelijk de enige bunker geweest zijn van de bunkerlijn aan de overzijde van de Leie.

Toch klopt de locatie niet. De bunker lag 100% iets zuidelijker. Het naar links weglopende noordelijke gedeelte van de Leie is de toen reeds afgesneden tak van de Leie. Deze bunker lag aan de noordkant van het beperkt gedempte stukje Leie om beiden van elkaar te scheiden. Allicht diende hij op die manier die mogelijke doorstootbres te dichten.

kadastraal plan anno 2014

Je ziet duidelijk dat gans het stuk van de gedempte oude Leie, ook het stukje waar deze bunker ooit stond, nog altijd heden geen kadastraalnummer draagt. Het zou dus nog altijd staatseigendom moeten zijn. Het blijft wel raar dat je amper kadasternummers ziet die rond dat originele nummer 338 zitten. De nummers meer hierbij aansluitend zitten meer naar waar de oude Leie meer oostelijk weer aansluit bij de huidige Leie aan de andere kant van het Sas in Astene.

Actuele kadasterschets anno 2023.

In feite is ook hier nog amper iets gewijzigd voor wat deze bunker aangaat sinds 2014

Routebeschrijving om deze bunker te vinden:
  • Volg de Hellestraat, over het smalle brugje over de Leie, het Sas van Astene.
  • Eenmaal over het Sas draait u op de T naar links.
  • De bunker moet gelegen hebben verderop waar de Trekweg heden de huidige Leie blijft volgen en anderzijds noordelijk afdraait langs de afgesneden tak aan de Kleine Pontstraat.
  • Hier moet hij ooit op het gedempte verbindingstuk tussen Oude en Nieuwe Leie gestaan hebben.
  • Er zijn totaal geen sporen van de bunker meer te vinden.
Localisatie van de bunker op de bunkerlinie:
  • Het was de eerste bunker van het steunpunt Astene.
  • Het was de enige bunker die aan de overkant van de Leie stond, op de rand van een gebied dat in nood kon onder water gezet worden, iets voorbij het sas van Astene.
  • Hij was in elk geval solitair opgesteld.
  • De dichtstbijstaande bunker was As2 aan dan voor hem de overkant van de Leie op 315 meter. Ook deze is ondertussen ingegraven en uit het zicht verdwenen.
  • Hij bewaakte de Leie op elke vorm van vijandelijke activiteiten komende uit de richting van Deinze. Hierbij lag de klemtoon allicht op het verdedigen van de mogelijke oversteek van deze oude Leie-arm die hier overbrugbaar was op dit stukje gedempte Leie komende vanaf Deinze.

Oude Britse RAF Spionagefoto anno 1944

Hierop is nog zeer mooi een gedeelte van Steunpunt Astene te zien op een nog grotendeels onbebouwd stukje tussen steenweg en Leie.

Oude Britse RAF Spionagefoto anno 1944

Op deze foto kan je alvast 3 bunkers van steunpunt Astene zien staan. 2 ervan zijn ondertussen verdwenen. Dit zijn enerzijds deze Astene 1 die je mooi kan zien staan zuidelijk van de weg als een witte stip zuidelijk van een hoeve aan de noordkant van de Leie.

De 2e zichtbare en ondertussen eveneens verdwenen bunker is As2. Deze stond in hoek opgesteld met de noordelijker gebouwde 3e zichtbare bunker As4. Deze bunker As4 is wel degelijk de iets noordelijker zichtbare structuur.

Oude luchtfoto anno 1971

Op deze oude luchtfoto (niet zo scherp) uit 1971 zie je de bunker ook nog altijd staan vrij kortbij de Leie.

Detail luchtfoto anno 2023 (Google Earth)

Hier zien we enkel nog een open grasveld. Geen spoor van de bunker meer te vinden. Merk ook op hoe volgebouwd het ganse stuk tussen Leie en steenweg is komen te staan. Waarom ook deze bunker diende te verdwijnen is totaal onduidelijk.

Rechts op het uiteinde van de trekweg naar links, vanaf het Sas van Astene, vindt u dit hoevetje. In het weiland recht voor u, een hoek gevormd tussen de trekweg en de Kleine Pontweg, stond ooit deze bunker.

Het weiland rechts op de foto van de Kleine Pontweg. Op de achtergrond de Leie. Het weland rechts was trouwens origineel de loop van de oude Leie die hier over een kort stukje werd gedempt. (foto: Google Streetview)

Detail van de locatie waar ooit de bunker stond. (foto: Google Streetview)

Structuur van het bunkertje:
  • Twee gescheiden bunkerruimtes.
  • Eén voor een mobiel 47mm kanon en één voor de opstelling van een mitrailleur. Deze had achteraan nog een sas.
Welke type wapens waren in de bunker opstelbaar:
  • De kanonkamer was geschikt voor het binnenrijden van een mobiel C47-kanon, anti-tankgeschut.
  • De mitrailleurkamer was standaard voorzien voor de opstelling van een Maximmitrailleur.
  • Daarnaast was ze ook nog voorzien voor de mogelijkheid een Hotchkiss- of Coltmitrailleur op te stellen.

Omschrijving van het gecamoufleerde bunkertje:

  • De bunker was uitwendig ommuurd met baksteen.
  • Al het houtwerk was standaard uitgevoerd in Noors rood dennenhout tenzij anders vermeld.
  • Het schietgat voor het mobiele C47 kanon was gecamoufleerd als een vals raam.
  • Het zat verborgen achter 2 luiken in gegalvaniseerd plaatijzer, openend in 2 richtingen, elk 0.50m x 1.60m (BxH). Op deze luiken waren aan de buitenzijde houten raamprofielen gekleefd om het geheel nog explicieter het uitzicht van een echt raam te geven.
  • Het schietgat voor de mitrailleur zat verborgen achter een identiek uitgewerkt vals raam met 2 luiken in gegalvaniseerd plaatijzer, eveneens openend in 2 richtingen, elk 0.50m x 1.40m (BxH). Ook op deze luiken waren aan de buitenzijde houten raamprofielen gekleefd om het geheel nog explicieter het uitzicht van een echt raam te geven.
  • Het bunkertje had een schilddak in hout en de dakbedekking bestond uit rode Boomse pannen.
  • Zowel het oreillon aan het sas als het oreillon naast het schietgat voor mitrailleur, waren uitgewerkt met een kleiner plat dakje met fraaie dakrand. Dit wijkt beperkt af van het originele bestek dat ook hier kleine zadeldakjes voorzag..
  • Om het bunkertje te betreden was het toegangssas voorzien van enkele in beton gegoten treden. Beneden in dit sas was een sterfputje voorzien.
  • Het toegangssas en de mitrailleurkamer werden gescheiden door middel van een gepantserde metalen deur van 0.86m x 1.82m (BxH) met zonneblinden, omlijsting en luikje voor toegangsverdediging.
  • De eigenlijke toegang tot het sas van de mitrailleurkamer was op zijn beurt afgesloten met een metalen traliehekje van 0.90m x 1.82m
  • In elke mitrailleurkamer was daarnaast standaard aanwezig:
    • 3.50 meter etagères met leggers in inlandse eik.
    • Een inlands eiken plankje van 0.32m x 0.12m x 0.06m met ijzeren steunen voor de plaatsing van een kogelpers.
    • 6 zware geschilderde hanghaken voor ophangen materialen in de kamers
    • Een verzinkte hanghaak aan het plafond voor ophangen olielamp (in vredestijd)
    • 1 chardome en chardomeplaat voor de standaard opstelling van een Maximmitrailleur
  • De eigenlijke toegang tot de kanonkamer was afgesloten met een traliehek in smeedijzer, openend in twee richtingen van elk 1.10m x 2.10m (BxH).
  • In elke kanonkamer was daarnaast standaard aanwezig:
    • 6 zware geschilderde hanghaken voor ophangen materialen in de kamers
    • Een verzinkte hanghaak aan het plafond voor ophangen olielamp (in vredestijd)
    • 1 speciaal in de bodem ingewerkt staketsel op een zeer kort spoor om scharnierend het C47 kanon zeer snel te kunnen veranderen van vuurrichting
  • Ventillatiegaten waren aan de buitenzijde aan de bovenzijde afgesloten met een koperen geperforeerde afdekplaat om ingooien van projectielen naar binnen onmogelijk te maken.
  • Globaal had hij het uitzicht van een gemetste stal en bijgebouwtje bij de boerderij die aan de overzijde van de dijkweg stond.

Bouwplannen horende bij deze bunker

Origineel situatieplan van deze bunker aan de overkant van de Leie. De oriëntering helpt in elk geval bij het proberen vinden van de meest logische lokatie voor deze ondertussen reeds geruime tijd, verdwenen bunker.
Origineel grondplan van deze reeds geruime tijd afgebroken bunker.
as1
Doorsnede AB bij bovenstaand grondplan. Hierop een duidelijk zicht op een doorsnede van de kanonkamer. De bunker had een vrij hoog uitzicht. Ook was het dak vrij groot. Fraai is ook dat hij zowel aan het oreillon aan het schietgat, alsook aan het kleine oreillon aan de toegang van de mitrailleurkamer, voorzien was van beperkte platte dakjes.
Doorsnede CD bij bovenstaand grondplan geeft ons dezelfde doorsnede ter hoogte van de mitrailleurkamer.
Doorsnede EF is de dwarsdoorsnede van deze bunker. Ondanks dat beide kamers toch onderling een aanzienlijk niveauverschil hadden, was hiervan niets te zien in de nokhoogte van de bunker. Dit is iets dat men bijvoorbeeld wel gedaan heeft met de bunker B45 te Kwatrecht.
Actuele toestand van deze bunker:
  • Niet meer van toepassing. Bunker is gesloopt.
Draagt de bunker nog sporen van de meidagen 40:
  • Gezien zijn locatie op de linie is de kans dat hij sporen droeg van strijd, vrij klein.
Anekdotes, leuke weetjes en verhalen direct koppelbaar aan dit bunkertje:
  • De bunker is allicht rond 1986 afgebroken.
  • Hij zou eerst gedynamiteerd zijn en daarna afgebroken.
  • Ook hier blijft het zeer onduidelijk waarom deze bunker ooit diende te verdwijnen.
  • Zoals bij de meeste al geruime tijd gesloopte bunkers is de gekende info erover, zeer nihil.
  • Alle bijkomende informatie van deze reeds lang verdwenen bunker, blijft dus zeker welkom.
Kostprijsschatting van het toenmalige bunkertje:
  • Op basis van de hoeveelheden toegepast binnen de bouwproject A en B voor gelijkaardige bunkertjes, gecombineerd met de toegepaste basisprijzen zoals in het bestek van bouwproject C terug te vinden, werd een eerste benaderende prijs bepaald voor elk van de bunkertjes. Deze detailprijzen werden daarna herrekent via de regel van 3 op basis van de werkelijke projectprijs zoals terug te vinden in het bestek en de totaalprijs zoals zelf op basis van de gemaakte veronderstellingen, bekomen. Op die wijze moet dit bunkertje ongeveer 67.539,85 Bef gekost hebben.
  • Als men hier nog eens een aantal zaken gaat bijtellen die niet dienden ingecalculeerd te worden door de bouwfirma's maar rechtstreeks werden aangeschaft door de militaire overheid zoals bv chardomes, koepels, ventillatoren,... moet de totale kostprijs ongeveer op 67.789,85 Bef hebben gelegen.
  • Ter info: 1 BEF in 1934 komt ongeveer overeenkomt met een bedrag van 74 BEF (1.84€) in 2013, een "factor 74" dus.
Interessante links voor deze bunker op het internet

Foto's van deze bunker

Slopingsfoto, allicht van rond 1986

De bunker zou eerst gedynamiteerd zijn en daarna in detail afgebroken. Zoals op de foto te zien, is er nog heel wat handarbeid bijkomend ingekropen. Je ziet duidelijk de reeds opgeblazen bunker waaruit men bijkomend het wapeningsijzer probeert te recupereren in de bak van een zware kraan.

Het blijft dus zo een bunker waarvan men zich kan blijven aanvragen waarom deze op deze locatie diende te verdwijnen.

Deze ene niet zoveel zeggende foto is jammer genoeg tot op heden het enige dat nog van deze bunker terug te vinden is.

(Foto: collectie Bernadette De Smet)

 
Volgende (As2)
Volgende (As2)